In Noord-Nederland is naam van deze zendeling heel bekend gebleven: hij werd namelijk in de buurt van Dokkum vermoord op 5 juni 754, samen met zijn 52 medewerkers. Een compleet bloedbad. Vermoedelijk zijn ze aangevallen door een bende heidense plunderaars en woestelingen die uit de Groningse gouwen de Lauwers waren overgestoken. Zij wilden in hun regio niets met deze ‘heilige man’ te maken hebben.

Ze hebben met deze moord de verdere activiteiten van Bonifatius afgebroken. Het was een zware slag voor de christelijke kerk-in-opbouw in de noordelijke Nederlanden. Maar hoe bekend is Bonifatius?

 Afkomst en eerste missies
Hij was in Zuid-Engeland geboren omstreeks het jaar 672 en droeg in zijn jonge jaren de naam Wynfrith. Hij ging als kind al het klooster in en was van plan om missionaris te worden – dit in navolging van veel Ierse monniken die overal in Europa ijverig het Evangelie verkondigden. Als zeer begaafde monnik werd hij tot priester gewijd en aangesteld als leider van een kloosterschool. In 716 maakte hij zijn eerste zendingsreis: Friesland was zijn doel. Maar al na twee jaar moest hij het gebied verlaten: koning Radboud was niet van zijn boodschap gediend.  Radboud zag in de zendeling een spion van de vijandelijke Franken. Hierop trok Wynfrith teleurgesteld naar Rome. Paus Gregorius II gaf hem de opdracht om aan de Germanen ten oosten van de Rijn het Evangelie te verkondigen; dit was nu mogelijk omdat Radboud was gestorven. Bij deze nieuwe taak gaf de paus aan Wynfrith een nieuwe naam: Bonifatius, wat betekent: hij die het goede doet. De kersverse zendeling werkte eerst in Duitse gebieden Thüringen, Beieren en Hessen. Tussendoor bracht hij een bezoek aan zijn oudere collega Willibrord die vanuit Utrecht zending bedreef. Bonifatius steunde hem daarin twee jaar. Daarna keerde hij terug naar Duitsland, waar hij veel kerken en kloosters stichtte. Hij deelde de gebieden in als bisdommen, waardoor het toezicht op de christelijke kerken goed georganiseerd werd. Daarmee kreeg hij van de paus de titel (en taak) van aartsbisschop van de Germanen, met als zetel Mainz.

De laatste missie
Op zijn oude dag zag hij er niet tegenop om nog eens weer naar Friesland te gaan. Volgens sommige berichten was hij bereid als martelaar te sterven. Zijn missie in Friesland verliep eerst rustig, hij kon vele Friezen dopen. Maar hij werd met al zijn helpers in de buurt van Dokkum overvallen en vermoord. Wie de moordenaars waren is nooit echt duidelijk geworden. Misschien waren het Saksische figuren die zich beslist niet bij de christenen wilden aansluiten.

Zijn biograaf Wiully-Paul Romain schetst Bonifatius als ‘grondlegger van Europa’. De christelijke ordening van dit ons werelddeel is vooral te danken aan het organisatietalent van deze ijverige Engelsman.

 

Vorig artikelkinderkledingbeurs 14 april
Volgend artikelSchoolmeestersrapport Aduard
Harm Veldman
Mijn naam is Harm Veldman (* 1942) en ik ben sinds 1965 decennia lang onderwijzer/leraar geschiedenis geweest. Ik heb daarnaast veel onderzoek gedaan naar lokale en regionale kerkgeschiedenis, maar ook naar de nationaal-kerkelijke ontwikkelingen in Nederland. Mijn grote interesse betreft de eeuw van de Europese Reformatie.Mijn promotieonderzoek richtte zich op het leven en werk van Hendrik de Cock, de ‘vader van de Afscheiding van 1834’. De promotie vond plaats in 2009 aan de Theologische Universiteit van de GKv te Kampen, promotor was prof. dr. M. te Velde.