Een haarfijne analyse van de leer der Wederdopers

Guido de Brès was niet alleen scherp bestrijder van de Rooms-katholieke kerk(leer), maar zag in de geloofsstrijd van zijn dagen ook een tweede front: dat van de Wederdopers of Anabaptisten. Daarom onderzocht De Brès nauwkeurig de verschillen tussen gereformeerden en wederdopers. Dat was belangrijk, niet alleen voor zijn eigen medegelovigen, aar ook voor de overheid die beide geloofsgemeenschappen zag als overgoten met hetzelfde ketterse en revolutionaire sop. Om de verschillen nader in te vullen werkte De Brès lange tijd aan een boekwerk daarover. Het boekwerk kwam in 1565 klaar en kreeg de titel ‘La racine, source et fondement des anabaptistes ou rébaptistes de notre temps’.

Het werd al vrij snel in het Nederlands vertaald en in 1570 uitgegeven met de titel “De Wortel, den Oorspronck ende het Fundament der Wederdooperen oft herdooperen van onsen tijde”. Wat de inhoud betreft biedt het werk van meer dan 350 foliovellen een haarfijne analyse van de leer van de Wederdopers. In hoofddeel (Boek) 1 gaat De Brès ver terug naar het vroegste christendom waar toen al verschijnselen voorkwamen die sterk verwant waren aan die van de Wederdopers in zijn eigen tijd – kortweg: De Brès schetst de ontstaansgeschiedenis van deze beweging. In hoofddeel (Boek) 2 gaat De Brès in op de leer over Christus. De Wederdopers gaven daarin een scheef en dus verkeerd beeld van Gods Zoon. Hun christologie werd haarfijn geanalyseerd en grondig door De Brès afgewezen. Het is heel aannemelijk dat De Brès hier de invloed toont van Calvijn die in zijn omgeving ook te stellen had met de Wederdopers. In het derde hoofddeel gaat De Brès in op onderwerpen als doop en verbond, het zweren van de eed, het niet willen dragen van wapens, het soms ook het niet erkennen van aardse overheden.

De oudste editie van La racine